مصاحبه|شیخ صادق نابلسی: سه فرضیه درباره استعفای حریری/ هشدار درباره هرج‌ومرج فراگیر در لبنان

پایگاه رهنما:

شیخ صادق نابلسی استاد علوم سیاسی دانشگاه لبنان در گفت‌وگو با خبرنگار بین‌الملل خبرگزاری تسنیم با طرح سه فرضیه برای استعفای سعد الحریری گفت: فرضیه نخست این است که نیروهای مختلف لبنانی تاکنون به توافقی درباره ماهیت اصلاحاتی که انتظار می‌رود به مردم ارایه دهند، نرسیده‌اند.

وی فرضیه دوم را فشارهای خارجی از جمله عربستان و امارات بر حریری برای کناره‌گیری از قدرت دانست و گفت: سعد حریری با فشار زیادی از طرف قدرت‌های خارجی و به‌طور مشخص از طرف امارات و عربستان مواجه شده است، بنابراین می‌خواهند که او را ــ برای ملتهب کردن بیشتر جامعه و فروپاشی بزرگ ساختار حکومتی و فشار بر رئیس جمهور برای استعفا ــ تحت فشار قرار دهند.

شیخ صادق نابلسی درباره فرضیه سوم، حریری را بخشی از توطئه علیه کشور دانست و  تصریح کرد که هدف همه رویدادهای جاری امروز خلع سلاح حزب‌الله، حمله به مقاومت، سرنگون کردن رئیس جمهورِ همراهِ حزب‌الله است.

این استاد لبنانی طرف‌های خارجی را مسئول حمایت مالی از  تحرکات خیابانی و ترغیب معترضین به باقی ماندن در کف ِخیابان‌ها دانست و گفت آنها  نمی‌خواهند که راه‌حل وجود داشته باشد بلکه می‌خواهند ساختار قدرتی را، که حزب‌الله و هم‌پیمانان مسیحی‌اش در آن نیرومند و دارای نفوذ مشخص است، تغییر دهند. (تداوم) این وضعیت (جایگاه حزب‌الله و هم‌پیمانانش در ساختار قدرت) نه برای آمریکا و نه دشمنان منطقه‌ای حزب‌الله به‌ویژه عربستان و امارات راضی‌کننده نیست.

بیشتر بخوانید

• لبنان|واکنش‌های داخلی و خارجی به استعفای سعد الحریری

•  

متن کامل این گفت‌وگو به‌صورت سؤال و جواب در زیر می‌آید:

تسنیم: علل استعفای سعد حریری نخست وزیر لبنان و تأثیر آن بر وضعیت کلی لبنان و رویدادهای جاری چیست؟

شیخ نابلسی: چند فرضیه در این باره وجود دارد؛ فرضیه نخست این است که نیروهای مختلف لبنانی تاکنون به توافقی درباره ماهیت اصلاحاتی که انتظار می‌رود به مردم ارایه دهند، نرسیده‌اند. این اختلاف درباره ماهیت مرحله آینده‌خواه در سطح اقتصادی یا سیاسی عمیق است. اختلاف نظر بزرگی درباره ماهیت برون‌رفت از بحران کنونی وجود دارد لذا (سعد حریری) استعفا را به مسئولیت‌پذیری در سایه این پیچیدگی‌ها بین این نیروهای مختلف ترجیح داد.

فرضیه دوم این است که سعد حریری با فشار زیادی از طرف قدرت‌های خارجی و به‌طور مشخص از طرف امارات و عربستان مواجه شده است، بنابراین می‌خواهند که او را ــ برای ملتهب کردن بیشتر جامعه و فروپاشی بزرگ ساختار حکومتی و فشار بر رئیس جمهور برای استعفا ــ تحت فشار قرار دهند. احتمال زیاد می‌دهیم که فشارها خارجی است و مجموعه‌ای از پیچیدگی‌های داخلی استعفای حریری در این برهه از زمان را تحمیل کند.

اما درباره ماهیت مرحله آینده نمی‌توان الآن پیش‌داوری کرد زیرا فضا کاملاً ابری است و ابهام‌های واقعی درباره روند آتی اوضاع وجود دارد اما روشن است که نشانه‌های جنگ داخلی درحال علنی شدن است. کمبود شدید مواد غذایی وجود دارد. مردم تا این لحظه نمی‌توانند پول خود را از بانک‌ها خارج کنند. بانک‌ها بسته هستند. نگرانی واقعی درباره گشوده شدن بانک‌ها وجود دارد تا اینکه ارزش لیره در برابر دلار بالا نرود. این امر به یک فاجعه اجتماعی خطرناک و آمدن میلیون‌ها نفر به خیابانها منجر خواهد شد که از ساختار قدرت می‌خواهند که آنها را از این بحران خارج کند و این درحالی است که ساختار قدرتی وجود ندارد. این وضعیت باعث هرج‌ومرج اجتماعی و امنیتی خطرناکی خواهد شد، اگر به اوضاع رسیدگی نشود، این همان چیزی است که شاهد آن خواهیم بود، ما به‌سمت یک هرج‌ومرج بسیار بزرگ حرکت می‌کنیم و وقوع جنگی داخلی بین نیروهای لبنانی یک احتمال بسیار بزرگ است.

تسنیم: آیا سعد حریری به‌خاطر استعفا و ناتوانی در گوش فرا دادن به هشدارها درقبال روند آینده امور کشور مسئول خواهد بود؟

شیخ نابلسی: کنار دو فرضیه پیشین، فرضیه سومی نیز مطرح است، براساس این فرضیه، حریری بخشی از توطئه علیه کشور تلقی می‌شود زیرا هدف همه رویدادهای جاری امروز خلع سلاح حزب‌الله، حمله به مقاومت، سرنگون کردن رئیس جمهورِ همراهِ حزب‌الله، جلوگیری از هرگونه تلاش برای نزدیکی روابط بین لبنان و سوریه و حل شدن بحران آوارگان و نیز جلوگیری از بازگشایی مسیرهای زمینی و گذرگاههای مواصلاتی به سوریه و در نتیجه گشوده نشدن این مسیر است که لبنان را به تهران متصل می‌کند. درباره همه این مسائل، می‌توان گفت که حریری شاید اطلاعاتی درباره آن نداشته باشد اما بعید نمی‌دانم که بخشی از بازی کنونی باشد. درست است که ممکن است (حریری) صرف‌نظر از شرایط شخصی خود، زیر فشار باشد، اما وقتی شانه خالی کردن از مسئولیت را در سایه موافقت طرف‌های منطقه‌ای و بین‌المللی با استعفا می‌پذیرد، این امر گوشه‌ای از واقعیت را برملا می‌کند، یعنی او با بروز هرج‌ومرج در کشور و در نتیجه اجرای پروژه خارجی برای ایجاد تنگنای بیشتر علیه حزب‌الله و خسته‌تر کردن آن به‌علت این اوضاع اجتماعی و اقتصادی موافق است.

تسنیم: آیا احتمال دارد که ماشین رسانه‌های مورد حمایت مالی عربستان برای تحریک مردم لبنان جهت درخواست برای استعفای سایر مسئولان از جمله میشل عون رئیس جمهور وارد عمل شود؟

شیخ نابلسی: ما از آغاز جنبش و تحرکات مردمی مشاهده کردیم که رسانه‌های کشورهای عرب حوزه خلیج فارس با قدرت در وهله اول برای تحریک مردم و در وهله دوم فشار بر سعد حریری برای استعفا وارد عمل شدند. سومین مورد نیز طرح درخواست‌های سیاسی دیگر در ارتباط با خلع سلاح حزب‌الله بود. آیا روزهای آینده شاهد فشار بیشتری به میشل عون رئیس جمهور خواهد بود؟ بله، به‌طور قطع نوک پیکان در مرحله آینده به‌سمت میشل عون برای استعفا خواهد بود. آنها به استعفای حریری اکتفا نکرده یا نخواهند کرد بلکه این تنها مقدمه و سرآغاز است. ساعات آینده شاهد خواهیم بود که تمرکز و نوک پیکان به‌طور گسترده به‌سمت عون و حتی نبیه بری رئیس مجلس برای استعفا و درخواست برای استعفای کامل مجلس خواهد بود، در نتیجه این وضعیت و خلأ وجود نهادهای قانونی ــ که می‌تواند وطن ما را در چنین لحظاتی نجات دهد ــ ما به پیچ‌وخم های بزرگی کشیده خواهیم شد. این نشان می‌دهد که اهداف و مقاصد خارجی در کار است و (طرف‌های پشت‌پرده آنها) هستند که از این تحرکات خیابانی حمایت مالی می‌کنند و مردم را به باقی ماندن در خیابانها سوق می‌دهند و نمی‌خواهند که راه‌حل وجود داشته باشد بلکه می‌خواهند ساختار قدرتی را، که حزب‌الله و هم‌پیمانان مسیحی‌اش در آن نیرومند و دارای نفوذ مشخص است، تغییر دهند. هم‌پیمانان مسیحی حزب‌الله خواهان اصلاح رابطه لبنان  و سوریه هستند. (تداوم) این وضعیت (جایگاه حزب‌الله و هم‌پیمانانش در ساختار قدرت) نه برای آمریکا و نه دشمنان منطقه‌ای حزب‌الله به‌ویژه عربستان و امارات راضی‌کننده نیست.